Lễ an táng Sơ Mến Nữ Tu Lạng Sơn 20/5/2004

Nữ Tu Maria Nguyễn Thị Nhạn thường được dân bản xứ gọi là Cụ Mến đã qua đời vào ngày 18/5/2004 hưởng thọ khoảng 102 đến 104 tuổi.

Thật sự không một ai biết chắc chắn đến tuổi thật của Cụ Mến vì chính Cụ cũng còn chưa biết đến tuổi thật của mình. Có thể là Cụ đã sinh vào khoảng năm 1900 đến 1902 tại Hoàng Xá Hưng Yên. Vào năm 1909 Cụ đã vào Nhà Phước Liên Thủy và cho đến năm 1935 Cụ phục vụ tại Nhà Phước Quảng Yên. Cụ thuyên chuyển phục vụ tại Nhà Phước Thất Khê vào năm 1947.

Từ năm 1954 Cụ đã phục vụ tại Tòa Giám Mục Lạng Sơn, tại đây Cụ đã giữ gìn chăm sóc Tòa Giám Mục và trong thời điểm này khi hàng ngàn người Công Giáo chạy vào miền Nam, Giáo Phận Lạng Sơn chỉ còn 4 linh mục và khoảng 2500 tín hữu. Đức Giám Mục Phó André Jacq được tấn phong giám mục phó vào ngày 30/11/1948, lên thay quyền Đức Giám Mục chánh toà là Đức Giám Mục Felix Hedde đang đi Hoa Kỳ để quyên tiền từ 16/12/1948 đến 30/9/1949. Đức Cha André Jacq đã được trọn quyền cai quản giáo phận, trong lúc Đức Giám Mục chính tòa có mặt tại Lạng Sơn cho tới khi từ trần vào ngày 4/5/1960. Riêng phần Đức Cha André Jacq, Ngài rời Việt Nam đi Vạn Tượng rồi vào Nam cho đến tháng 8/1975 Ngài bị trục xuất vĩnh viễn rời khỏi Việt Nam và đã qua đời tại Pháp.

Đức Cố Giám Mục Vinh Sơn Phạm Văn Dụ được bổ nhiệm làm giám mục hiệu tòa Boscta vào ngày 5/3/1960, được bổ nhiệm làm Giám Mục Chính Tòa Lạng Sơn vào ngày 24/11/1960. Nhưng mãi đến ngày 1/3/1979 Đức Cha Phạm Văn Dụ mới được Đức Hồng Y Phaolô Giuse Phạm Đình Tụng âm thầm tấn phong, lúc đó Ngài là Giám Mục cai quản Giáo Phận Bắc Ninh. Nhưng dù được tấn phong, Đức Cha đã bị quản thúc tại giáo xứ Thất Khê và chính quyền thả ra và công nhận Ngài vào năm 1990 sau khi có cuộc đàm phán giữa phái đoàn Tòa Thánh và chính quyền Việt Nam. Đức Cha đã qua đời vào năm 1998 sau thời gian bị bệnh.

Lượt qua dòng lịch sử tại Lạng Sơn từ năm 1954 đến 1990 cho thấy Tòa Giám Mục chẳng còn nhà thờ vì chiến tranh, vì không có giám mục, chính Cụ Mến là người đã kiên gan hy sinh chấp nhận để một mình giữ gìn Tòa Giám Mục. Một điều khẳng định để nói nếu không có Cụ Mến thì Tòa Giám Mục và phần đất ngày nay cũng chẳng còn.

Từ khi được bổ nhiệm vào năm 1999, Đức Cha Giuse Ngô Quang Kiệt đã lấy một phòng sửa lại vách làm nhà thờ. Và đến ngày 19/3/2002 là ngày lễ Thánh Giuse cũng là ngày lễ bổn mạng, Đức Cha Kiệt đã đặt viên đá cho khởi công xây cất nhà thờ Chánh Tòa Lạng Sơn. Sau thời gian hơn 2 năm, đến nay nhà thờ Chánh Tòa Lạng Sơn đã coi như được hoàn tất và chờ ngày cung hiến Thánh Đường.

Nhiều lần trong lúc Cụ Mến đã lâm bệnh, Đức Cha Giuse Ngô Quang Kiệt vẫn thường nói an ủi Cụ: "Chúa chưa gọi Cụ về trong lúc này để Cụ còn nhìn thấy và tham dự lễ cung hiến Nhà Thờ Chánh Tòa nơi phần đất mà gần nửa cuộc đời Cụ đã dày công hy sinh và giữ gìn". Đã gần đến ngày Cung Hiến, Cụ Mến đã nhìn thấy Nhà Thờ Chánh Tòa đã xong, với một sức sống đức tin mãnh liệt nơi Giáo Phận Lạng Sơn đã trổi mầm và đang vươn lên. Một hạt giống cằn cỗi hằng đêm thao thức gìn giữ Tòa Giám Mục trong suốt nửa đời người, đã nằm xuống thối rửa đi làm phân bón cho hạt giống khác đâm trồi nẩy lộc, Chúa đã gọi Cụ về vào ngày 18/5 trước ngày Lễ Chúa Thăng Thiên và Chúa sẽ nói với Cụ "Tôi bảo thật với cụ, hôm nay, cụ sẽ được ở với tôi trên Thiên Đàng", giờ đây Cụ được hoan lạc bên nhà Chúa.

Chúa đã gọi cụ về vào ngày Thứ Ba 18/5/2004 cũng trùng vào ngày thứ Ba 19/3/2002, là ngày Đức Cha Giuse Ngô Quang Kiệt đặt viên đá khởi công xây nhà thờ Chánh Toà Lạng Sơn. Trong thánh lễ an táng được cử hành vào ngày Thứ Năm 20/5 tại chính nhà thờ Chánh Tòa Lạng Sơn, đúng vào ngày lễ Chúa Thăng Thiên với sự tham dự của hơn 1000 giáo dân và các nữ tu. Đức Cha Giuse Ngô Quang Kiệt đã chủ sự thánh lễ cùng đồng tế với 9 linh mục.

Trong bài giảng rất cảm động Đức Cha Giuse Ngô Quang Kiệt đã ca ngợi Cụ "Sống Trọn Cuộc Đời". Đúng vào ngày Lễ Thăng Thiên, Đức Cha Kiệt đã nói hôm nay chắc chắn Chúa sẽ phán với Cụ Mến: "Hỡi tôi tớ tốt lành và trung tín. Vì người đã trung tín trong việc nhỏ, Ta sẽ đặt ngươi coi sóc các việc lớn. Hãy đến hưởng sự vui mừng của chủ ngươi".

Đức Cha Kiệt đã kể lại hình ảnh của cụ là một hình ảnh quen thuộc tại giáo xứ Cửa Nam giờ đây cụ ra đi là một mất mát lớn, Đức Cha nói: "Cụ âm thầm nhưng hiện diện khắp nơi. Cụ trông coi nhà cửa. Cụ chăm sóc cây quả. Cụ hướng dẫn đàn chó. Cụ sắp xếp nhà thờ. Đâu đâu cũng có bóng dáng cụ. Ngõ ngách nào cũng in dấu bàn tay cụ.".

"Cụ đã sống trọn cuộc đời vì đã nếm trải hết những sướng khổ buồn vui của một kiếp người.. Biết bao vui buồn đã đến với cuộc đời trải dài qua 3 thế kỷ, đã phục vụ 4 đời giám mục, đã biết đến 5 cuộc chiến tranh. Biết bao kinh nghiệm qua một cuộc đời 100 năm, một đời tu 90 năm, mà thời gian phục vụ tại Lạng sơn là 70 năm."

Ca ngợi cuộc đời nữ tu đã dâng mình cho Chúa khi chưa tròn 10 tuổi, Đức Cha Kiệt nói tiếp: "Cụ đã trải qua gần trọn thế kỷ trung thành với ơn gọi. Trăm năm không hề nhạt phai lời khấn hứa với Chúa. Trăm năm một dạ trung thành dù trải qua biết bao gian nan thử thách.

Cụ đã trung thành vâng lời Bề Trên vâng lời chấp nhận ở lại không vào Nam để chăm lo công việc và vun quén không phải cho bản thân nhưng chỉ để cho nhà Chúa".

Cuối cùng Đức Cha Giuse Ngô Quang Kiệt đã khuyên nhủ cộng đoàn: "chúng ta hãy biết noi gương cụ, luôn sống trọn ơn nghĩa với Chúa, luôn chu toàn mọi bổn phận, luôn trung thành với Chúa qua mọi gian nan thử thách, để đến giờ lìa đời, ta được Chúa thương đón nhận vào Nước Chúa."

"Lạy Chúa, xin thương đón nhận linh hồn cụ Maria. Amen".

VietCatholic News (Chúa Nhật 6/6/2004)