Thành lập: được thiết lập năm 1946 với danh hiệu địa phận Nam. Năm 1924 được Tòa Thánh đổi tên thành địa phận Vinh theo địa danh nơi đặt tòa giám mục, và ngày 24/11/1960 Tòa Thánh thiết lập Hàng Giáo Phẩm Việt Nam, đồng thời nâng địa phận Vinh lên thành giáo phận chính toà.
Giáo Hạt và Giáo Xứ : Giáo phận có 16 giáo hạt, số giáo xứ 150, số giáo họ 11 với tổng số giáo dân: 481,351 người. (Mới tách thêm 5 giáo xứ và 4 giáo họ ngày 5-7-2008)
Địa lý hành chính: trải dài trên ba tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh và Quảng Bình, với diện tích chung 30.783 Km2, tổng dân số 5,766,000 triệu người. Dân cư đa số làm nghề nông, nghề cá, nghề muối và nghề thủ công.
Những sắc tộc sống trong vùng: Kinh, H’mông, Thổ, Khơ Mú, Ơ Đu, Thái, Mường, Chứt.
