Tưởng niệm Ðức Cha Batôlômêô Nguyễn Sơn Lâm 

Lm Mai Ðức Vinh 
(Trích Giáo xứ VN Paris online)

Duc Cha Lam Năm 1948, khi tôi vào chủng viện Ba Làng thì chú Lâm ở tràng nhất, sắp mãn tràng. Bấy giờ ai cũng nói chú Lâm học giỏi nhất lớp. Vì thế không lạ gì, thày Lâm được bài sai đi giúp là làm giáo sư trường trung học đầu tiên của địa phận tại tỉnh lỵ Thanh Hóa. 

Thầy Lâm sinh năm 1929 tại Ðiền Hộ là xứ lớn thứ nhì của giáo phận, sau Ba Làng. Hai cụ thân sinh là ông Phêrô Nguyễn Hữu Phương và bà Mađalêna Trần thị Khiêm. Ông bà có tám người con, thầy Lâm là con trai trưởng, Thầy có một người em làm linh mục là cha Giuse Nguyễn Hữu Duyên, hiện nay là cha sở họ Bảo Lộc. 

Thầy vào chủng viện lúc 11 tuổi (1940-1949). Sau hai năm đi giúp, Thầy được gọi về học Ðại chủng Viện Xuân Bích ở Hà Nội, năm 1951. Vì thời thế, Ðại Chủng Viện phải di cư vào Nam năm 1954, và thầy Lâm chịu chức Linh mục năm 1957 tại nhà thờ chính tòa Sài Gòn. Công việc mục vụ đầu tiên của Cha Lâm là điều khiển tờ báo Tinh Thần tại Nha Tuyên Úy Quân Ðội. 

Hai năm sau, Cha Lâm nhập Hội Xuân Bích và được gửi qua học tại đại học Angelicum, Roma. Cha đậu cử nhân Thần học và tiến sĩ Triết học. Cha trở về Việt Nam 1964, và làm giáo sư triết học tại Ðại Chủng Viện Vĩnh Long. Hai năm sau, 1966, cha Lâm được bổ nhiệm làm Bề Trên Ðại Chủng Viện Xuân Bích tại Kim Long Huế. Mỗi lần vì chiến cuộc, chủng viện phải di tản, Cha Bề Trên thu xếp chu đáo cho các Cha, các chủng sinh đi, còn ngài thì Các Cha, các Thầy cứ đi bình yên, còn tôi, tôi ở lại giữ nhà cho. 

Ngày 17.03.1975, cha Batôlômêô Nguyễn Sơn Lâm được Tòa Thánh bổ nhiệm làm giám mục Ðà Lạt sau hai năm trống ngôi vì Ðức Cha Simon Nguyễn Văn Hiền đã qua đời năm 1973. Sau 16 năm làm việc hăng say trong thừa tác giám mục, giữa tình thế đầy gian nan. Ðức Cha Lâm đã xin Tòa Thánh bổ nhiệm cho giáo phận một giám mục phó, là Ðức Cha Phêrô Nguyễn Văn Nhơn. Ngài luôn chuẩn bị hành trang để dấn thân mục vụ nhiều hơn. Vì thế ngài vâng lời Tòa Thánh đổi ra giáo phận Thanh Hóa, năm 1994. Ở đây bao nhiêu công việc mục vụ đang chờ đón Ngài. Cách đây không lâu, một Ðức Cha đã nói với tôi câu này : Ðịa phận Thanh hóa được Ðức Cha Lâm là một hồng ân rất lớn. Nhờ Ngài mà địa phận lấy lại được sức sống về mọi mặt. Nhất là về tinh thần... 

Những bài học mục vụ tôi tìm thấy nơi Ðức Cha Nguyễn Sơn Lâm là : 1) Làm việc hết mình trong những bổn phận đã được trao phó. 2) Không làm vì mình nhưng trước tiên và chỉ vì cộng đoàn hay những người mà Bề Trên đã ủy thác cho mình. 3) Tinh thần tín nhiệm và cộng tác với người khác. 4) Phải trau dồi kiến thức mục vụ thêm bằng công việc văn hóa. 

Nhưng ý Chúa nhiệm mầu, Ðức Cha Lâm được Chúa gọi về ngày 08. 06.03 tại Thanh Hóa, thọ 74 tuổi, lúc ngài còn giang dở bao nhiêu phương án mục vụ cho giáo phận... Quả như chứng từ của cha Francois Bouyer, cha linh hướng của Thầy Lâm, của Cha Lâm và của Ðức Cha Lâm từ mấy chục năm qua : Theo gương Chúa Kitô, Ðức Cha Batôlômêô đã hiến mình vì con chiên.