Thánh Lễ an táng Đức cố Giám Mục Phaolô Lê Đắc Trọng 09/9/2009

Nam Định, 09/09/09, Thánh Lễ An Táng Đức cố Giám Mục Phaolô Lê Đắc Trọng, nguyên Giám Mục Phụ Tá Hà Nội, được tổ chức trọng thể với sự tham dự của 16 Giám Mục, khoảng 300 linh mục và đông đảo mọi thành phần dân Chúa tại quảng trường nhà thờ Nam Định.

Vào lúc 14h00, thi hài Đức cố Giám Mục Phaolô được di chuyển từ lòng nhà thờ Nam Định ra lễ đài ngoài quảng trường.

15h00 Đức Tổng Giám Mục Giuse Ngô Quang Kiệt chủ sự Thánh Lễ. Trước đó, điện văn từ Thánh Bộ Phúc Âm Hoá Các Dân Tộc và từ Hội Đồng Giám Mục Việt Nam được đọc lên trang trọng.

Mở đầu thánh lễ, Đức Tổng Giám Mục nói: Trong mấy ngày qua chúng ta đã chứng kiến hầu hết các biến cố lớn trong cuộc đời sứ vụ của một giám mục: có lễ tấn phong giám mục, có lễ nhận chức giám mục, có lễ mãn nhiệm giám mục, có lễ an táng giám mục. Sự hiện diện đông đảo các đức Giám mục nói lên tinh thần hiệp thông trong giáo hội. Điều đó cũng nói lên tầm quan trọng của nhiệm vụ Giám mục trong sức sống của Giáo hội, vì các đức Giám mục là trụ cột, đấng kế vị các thánh Tông đồ. Đúng thế, Đức Cha Phaolô là một trụ cột trong Giáo hội, đặc biệt Giáo hội Miền Bắc, giáo phận Hà Nội, Ngài đã sống xuyên suốt 2 thế kỷ, đã trở thành một chứng nhân sống động, đồng thời cũng người canh giữ cho Giáo hội Miền Bắc. Vì vậy giây phút này chúng ta thấy mất đi một người cha kính yêu, một người thầy khôn ngoan, một người anh rất thân tình, mất một cây cao bóng cả. Tuy nhiên, trong niềm tin tưởng vào sự quan phòng của Thiên Chúa, chúng ta phó thác Đức Cha Phaolô cho lòng nhân từ của Thiên Chúa. Đồng thời chúng ta tin tưởng Chúa vẫn luôn luôn gìn giữ Giáo hội, đặc biệt trong Tổng Giáo Phận Hà Nội.

Trong bài chia sẻ Tin Mừng, Đức Cha Phụ Tá Hà Nội Laurenxô Chu Văn Minh đã chia sẻ về gương chứng nhân của Đức cố Giám Mục, một cuộc sống anh hùng trong mọi giai đoạn của cuộc sống.

Kết thúc Thánh lễ, Đức Cha Phêrô Nguyễn Văn Nhơn, Chủ Tịch Hội Đồng Giám Mục Việt Nam, đã nói lời tiễn biệt Đức cố Giám Mục trước linh cữu. “Hàng Giám mục chúng con rất quý mến Đức Cha, rất kính Đức Cha, rất thương Đức Cha. Khi Đức Cha về với Chúa, trong khi Đức Cha cầu nguyện cho biết bao người Đức Cha đã phục vụ, xin Đức Cha cũng nhớ đến chúng con, những Giám mục đang phải gáng vác những trách nhiệm khó khăn, nặng nề. Con xin cảm ơn Đức Cha”, Đức Cha Phêrô nói.

Cha Giacôbê Nguyễn Văn Lý đã đại diện cho cộng đoàn dân Chúa trong toàn Tổng Giáo Phận Hà Nội nói lời tiễn biệt Đức cố Giám Mục Phaolô.

Cha Giuse Maria Vũ Thanh Cảnh, quản hạt Nam Định, chính xứ Nam Định đã đại diện cho ban tổ chức nói lời cảm ơn mọi thành phần dân Chúa cũng như các đoàn thể xã hội đã phân ưu, phúng viếng Đức cố Giám Mục Phaolô.

16h30, linh cữu Đức cố Giám Mục được di chuyển vào trong nhà thờ Nam Định để an táng tại gian bên phải gian cung thánh. Trước khi di chuyển vào nhà thờ, linh cữu Ngài được hạ xuống một phần để Ngài chào cộng đoàn dân Chúa. Tiếng vỗ tay chậm và trầm của cộng đoàn đáp lại và tiễn biệt Đức cố Giám Mục Phaolô về nơi an nghỉ cuối cùng.

Đức cố Giám Mục đã ra đi vào đúng dịp lễ tấn phong Đức Giám Mục giáo phận Phát Diệm và lễ nhận chức của Đức Giám Mục giáo phận Thái Bình. Cả hai địa điểm trên đều gần gũi với giáo xứ Nam Định và thuận lợi đi lại.

Thánh lễ được diễn ra trong sự trang nghiêm, sốt sắng. Mặc dù thời tiết tại Nam Định trong mấy ngày qua khá nóng và oi bức, nhưng số lượng các thành phần dân Chúa tham dự khá đông. Trước Thánh lễ người ta có thể thấy cả quảng trường chỉ toàn những chiếc ô được bung lên để che nắng. Nhưng sau đó, những đám cơn kéo tới làm bớt đi cái nắng nóng và những chiếc ô dần dần được hạ xuống. Nửa sau Thánh lễ, thời tiết rất đẹp.

Ra về, mấy bà bảo nhau: Ngài sống khôn chết thiêng.


Bài giảng Thánh Lễ an táng Đức Cố Giám Mục Phaolô Lê Đắc Trọng tại nhà thờ Nam Định

“Có tiếng từ trời phán bảo thánh Gioan rằng: “ Phúc cho kẻ đã chết mà được chết trong Chúa”. Chúa Thánh Thần phán: “Ngay từ bây giờ, họ được nghỉ ngơi khỏi mọi gian lao, vì các việc họ làm đều sẽ theo họ” đó là lời Chúa trong sách Khải Huyền chương 14, câu 13.

Kính thưa cộng đoàn dân Chúa.

Đối với người đời, những người không tin, thì chết là chia lìa, là mất mát, là đau xót, là buồn thương, chết là hết, nhưng đối với người Kitô hữu thì chết là một khởi đầu, chết là cánh cửa khép cuộc sống thế gian phù du mau qua và mở ra cuộc sống thiên quốc hạnh phúc vĩnh cửu. Nếu ai sống thực thi tám mối phúc thật trong Tin Mừng, thì chết trong Chúa là một hồng phúc lớn lao.

Giá trị đời người không căn cứ vào dòng dõi, địa vị, chức vụ, bằng cấp, tiền bạc, nhưng theo nhân cách và đời sống của người đó trong chương trình quan phòng của Chúa

Đức cha cố Phaolô đã sống chín mươi hai năm tuổi đời, sáu mươi mốt năm linh mục, mười lăm năm Giám mục, ngài đã sống cuộc đời của một Mục tử tốt lành cách trọn vẹn.

Ngài là thượng tế của Thiên Chúa,

Tuy chỉ là một phàm nhân, nhưng ngài đã được Chúa kêu gọi làm linh mục, làm Giám mục, đã thánh hóa và chọn ngài làm tư tế, làm ngôn sứ để rao giảng Tin Mừng, xây dựng Nước Chúa.

Ngài đã gắng trở nên đồng dạng đồng hình với Chúa Giêsu Kitô. Ngài gìn giữ cung thánh, bàn thờ, những đồ phụng tự sạch sẽ gọn gàng. Ngài cử hành thánh lễ và các bí tích cách cung kính, nghiêm trang, sốt sáng. Hàng ngày, ban sáng ngài dâng thánh lễ, buổi chiều mở cửa nhà chầu kính Thánh Thể, rồi quỳ ngay cạnh tòa hòa giải để chờ giải tội cho hối nhân, đang dùng cơm được mời đi xức dầu kẻ liệt, ngài lập tức đi ngay.

Về đức khiết tịnh độc thân, ngài sống trong sáng, mực thước, đức độ, không ai trách cứ được điều gì. Trong cuộc sống riêng tư, ngài luôn sống khó nghèo, không ham hố hưởng thụ giàu sang, ngài ăn uống đạm bạc, mặc áo vải thô, đi guốc mộc. Đối với tha nhân, ngài đã thành lập Hội Bác Ai Vinh Sơn để sẵn sàng nâng đỡ, chia sẻ, ủi an những người cùng khốn.

Là con người khiêm tốn, tuy 2 lần được Đức Hồng Y Giuse Maria Trịnh Như Khuê đề cử làm Giám mục, nhưng ngài đều từ chối. Lần thứ ba vì nhu cầu cấp thiết của Giáo Phận Hà Nội, ngài nhận làm giám mục phụ tá giúp việc đức Hồng Y Phao lô Phạm Đình Tụng, khi đã bảy mươi lăm tuổi.

Ngài có đức vâng lời tuyệt hảo, không những ngài thưa tiếng "Fiat" "xin vâng" theo thánh ý Thiên Chúa mà còn với các bề trên loài người, cả trong những trường hợp xem ra khó mà vâng phục được.

Ngài làm cha xứ Nam Định suốt sáu mươi năm, là một mục tử tốt lành, ra công dạy giáo lý cho các giới: thiếu niên, thanh niên, người trưởng thành. Trong những thời cấm cách khó khăn và cả trong chiến tranh, xứ Nam Định chưa bao giờ im tiếng học kinh bổn và giáo lý. Ngài tổ chức hội đoàn cho mọi giới, mọi lứa tuổi, mọi thành phần, để ai cũng có thể tham gia phục vụ Nước Chúa .

Ngài là một ngôn sứ nhiệt thành luôn hăng say rao giảng Lời Chúa, thời thuận lợi cũng như không thuận lợi. Những bài giảng của ngài súc tích, mạch lạc lôi cuốn lòng người, là đèn sáng soi lối chỉ đường cho dân Chúa. Trong thời kỳ gian khó cấm cách, có lần ngài đang dâng Thánh lễ đêm Noen, người ta cắt điện để không có ánh sáng và không dùng được máy tăng âm, nhưng ngài đã chuẩn bị sẵn mấy chục hòm ắc quy để thay nguồn điện, nên giữa đêm tối, ngài vẫn lớn tiếng rao giảng Lời Chúa. Là một linh mục đạo đức có vốn trí thức sâu rộng, có ý thức hiệp thông nên ngài biên tập và dịch thuật hàng chục cuốn sách đạo. Ngài kín đáo cho đánh máy phổ biến các sách hộ giáo, giáo lý, bài giảng để giúp giáo dân, linh mục, giám mục của các giáo phận chung quanh như Bùi Chu, Phát Diệm, Thái Bình.

Ngài là một nhà sư phạm chuyên chăm, từ năm 1950 ngài đã mở trường tư thục Công giáo Lê Bảo Tịnh. Năm 1991 Ngài là phó giám đốc và giáo sư Đại chủng viện thánh Giuse Hà Nội, Ngài đã đào luyện nên nhiều thế hệ giáo dân chân chính tốt lành, nhiều linh mục đạo đức và một số Giám mục có khả năng.. Ngài là một nhà sư phạm mẫu mực, ngài tin điều ngài đọc, dạy điều ngài tin và thực thi điều ngài dạy.

Ngài là chiến sĩ đức tin, luôn kiên vững trong muôn vàn thử thách hy sinh để bảo vệ đức tin không những cho bản thân mình, mà cho toàn thể giáo phận Hà nội và giáo tỉnh miền Bắc. Trong mọi hoàn cảnh, hòa bình cũng như trong chiến tranh, trải qua 6 năm chiến tranh khốc liệt Mỹ ném bom tại miền Bắc, dưới những trận mưa bom, sau bảy lần bị bom dội xuống làm hư hại khu nhà xứ, ngài vẫn trụ lại cầu nguyện và dâng lễ hàng ngày. Trong cuộc oanh tạc cuối cùng, nhà thờ bị phá hủy, nhà xứ tan tành, sân trước nhà thờ thành hồ ao, cha Chính Nhân tử nạn, bản thân ngài bị vùi dưới đống gạch đổ nát, nhưng được bới lên cứu sống, chính quyền ép ngài phải sơ tán, ngài buộc phải đi. Nhưng trước khi ra đi, ngài sắm một chiếc xẻng cất kỹ, với quyết tâm: khi nào hòa bình trở lại sẽ xây dựng nhà thờ mới. Cơ sở nhà xứ, nhà thờ được khang trang như hiện nay là nhờ quyết tâm và công sức tái thiết của ngài.

Đức Cha Phaolô là một anh hùng đức tin, anh hùng không phải với nghĩa là làm những việc khác thường siêu việt, vĩ đại, nhưng với nghĩa là trong bất cứ hoàn cảnh nào, điều kiện nào, dù khó khăn nguy khốn đến đâu, cũng thực hiện những công việc bổn phận trách nhiệm một cách trọn hảo cả đến những chi tiết nhỏ nhặt nhất,

Ngài là một con người quảng giao, thân thiện, tình nghĩa. Không những giáo dân, các nam nữ tu sĩ, giám mục, hồng y, mà Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II cũng mến yêu ngài. Cả những người tri thức, các vị lãnh đạo tôn giáo bạn, các nhà chính khách đều tôn trọng, mộ mến ngài.

Ngài là chứng nhân của thời đại. Ngài là cột trụ chống đỡ ngôi nhà Giáo Hội miền Bắc hơn nửa thế kỷ qua.

Đối với cộng đồng giáo dân của Giáo tỉnh miền Bắc, và đặc biệt là giáo dân Nam Định, ngài là cha, là ông, là cụ, là cố kính yêu.

Đối với các linh mục, ngài là người thầy gương mẫu.

Đối với các Giám mục, ngài là bậc huynh trưởng đáng kính.

Đối với Đức Giêsu Kitô, ngài là người đầy tớ trung tín.

Sau cuộc đời dài lâu, suốt chín mươi hai năm thực hành tám mối phúc thật, để phục vụ các linh hồn và mở mang Nước Chúa, hôm nay Thiên Chúa gọi Đức Cha Phaolô về và phán rằng: "Khá lắm! Hỡi đầy tớ tài giỏi và trung thành! Được giao ít mà anh đã trung thành, thì ta sẽ giao nhiều cho anh. Hãy vào mà hưởng niềm vui của chủ anh" (Mt 25, 21).

Kính thưa cộng đoàn dân Chúa,

Nam Định vinh dự có pháp trường Bẩy Mẫu, là nơi bốn mươi lăm trong số một trăm mười bảy vị thánh tử đạo Việt Nam đã hy sinh mạng sống để làm chứng đức tin Kitô. Nhưng không phải chỉ có những cái chết anh hùng, mà còn cần những cuộc sống anh hùng, đó chính là cuộc sống anh hùng đức tin của Đức Cha Phaolô Lê Đắc Trọng.

Giờ đây chúng ta tiễn đưa Đức Cha Phaolô Lê Đắc Trọng, người cha mến yêu của chúng ta về với Chúa, đến nơi an nghỉ cuối cùng, lòng chúng ta không khỏi bùi ngùi nhớ thương, nhưng chúng ta tự hào có một người cha như ngài. Chúng ta hãy sống xứng đáng là học trò của Đức Cha Phaolô, xứng đáng là con cháu dòng dõi các thánh tử đạo Việt Nam, là môn đệ trung thành của Đức Giêsu Kitô Chúa chúng ta.

Chúng ta phải là những người Công Giáo Việt Nam anh hùng.

AMEN


Lời từ biệt Đức Cố Giám mục Phaolô

Trọng kính Đức Cha Phaolô,

Dịp lễ hai thánh Tông đồ Phêrô và Phaolô, quan thầy của Đức Cha, nhất là gần đây, ngày 14 – 08 vừa qua, anh em linh mục chúng con và đại diện các thành phần Dân Chúa trong toàn Giáo phận được cùng với Đức Tổng Giám mục Giuse về Giáo họ Kim Lâm quê hương để dâng lễ tạ ơn mừng kỷ niệm 15 năm chịu chức Giám mục của Đức Cha. Hôm đó, nhìn thần sắc và nghe tiếng nói của Đức Cha, chúng con cứ thầm mơ ước và hy vọng sẽ có ngày được mừng thượng thọ bách chu niên, mừng ngân khánh Giám mục của Đức Cha. Nào ngờ ước mơ chưa tròn thì ngày hôm nay chúng con đã lại phải về đây để hiệp dâng thánh lễ an táng cho Đức Cha.

Thưa Đức Cha muôn vàn kính yêu.

Nếu đời người là một chuyến đi, thì Đức Cha đã có một chuyến đi thật dài của 92 năm tại thế. Nếu đời người là một hành trình, thì Đức Cha đã có một hành trình gồm nhiều chặng. Hành trình của ơn gọi làm người. Hành trình của ơn gọi làm con Chúa. Hành trình của ơn gọi 61 năm linh mục và hành trình của ơn gọi 15 năm thiên chức Giám Mục. Khi cùng nhau nhìn lại, chúng con cảm nhận đó là một hành trình của biết bao thăng trầm, gềnh thác. Do những biến động lớn lao của thời cuộc, của xã hội đã khiến Đức Cha gặp nhiều khó khăn hơn thuận lợi, nhiều thử thách sóng gió hơn phẳng lặng yên bình. Nhưng như một cây dẻo giai với sức bền chịu đựng trước bão táp, Đức Cha vẫn khiên vững để trung thành với Chúa, trung thành với Giáo hội và luôn xả thân vì Giáo phận. Ngay cả khi tuổi cao sức yếu, được Toà Thánh cho nghỉ hưu an dưỡng, nhưng Đức Cha vẫn tiếp tục cộng tác với Đức Tổng và Đức Cha phụ tá thao thức sẻ chia, nâng đỡ, hiện diện trong mọi biến cố buồn vui của Giáo phận, ngay cả trong những hoàn cảnh gay cấn nhất.

Trong lời giới thiệu cuốn "Những câu truyện về một thời" của Đức Cha, có đoạn Đức Tổng Giuse viết: "Trước khi thực sự nghỉ ngơi sau những tháng ngày dài làm việc vất vả, ngài muốn gửi tập hồi ký này đến Giáo phận và đến từng người. Đây là một tư liệu quý giá về một giai đoạn của lịch sử Giáo hội. Và cũng là một lời nhắn nhủ ân cần của người đi trước trong buổi giao ca thế hệ. Chúng ta đón nhận món quà đầy ý nghĩa này với lòng trân trọng và biết ơn".

Và kính thưa Đức Cha Phaolô, hôm nay khi nhắm mắt xuôi tay từ giã cõi đời này để ra đi về với Chúa. Chắc chắn Đức Cha muốn trăn trối lại cho Giáo phận thật nhiều những ước vọng của Đức Cha. Muốn nhắn gửi đến từng người tín hữu trong Giáo phận lời ân cần thống thiết với tất cả tâm tình trìu mến của một người đối với con cái mình.

Cha ơi! Khi còn học dưới mái trường Chủng viện, cha vẫn thường dạy chúng con: "Hãy giữ quân bình, đừng khi nào vui quá, mà cũng đừng khi nào buồn quá." Nhưng hôm nay chúng con không thể vâng lời cha được nữa, bởi chúng con quá đau buồn về sự ra đi của cha, quá hụt hẫng vì từ nay vắng bóng cha. Chúng con xin gửi tấm thân xác cha vào lòng đất ấm của Giáo xứ thành Nam này, nơi cha đã từng gắn bó hơn nửa thế kỷ, để cha tiếp tục ở lại với Nam Định, ở lại với Giáo phận Hà Nội chúng con.

Ly biệt trong hy vọng, đau thương trong niềm tin. Với tất cả tâm tình biết ơn, chúng con xin tiếp tục dâng lời cầu nguyện để cha sớm được về hưởng nhan Chúa trên Nước Trời. Còn chúng con ở lại xin hứa luôn yêu mến, vâng phục và cộng tác với Đức Tổng và Đức Cha phụ tá gìn giữ, phát huy truyền thống tốt đẹp của Giáo phận Hà Nội mà cha và các đấng bậc tiền bối đã dầy công gầy dựng.

Toàn thể Giáo phận chúng con đồng bái tạ!

Lm Giacôbê Nguyễn Văn Lý


Lời cảm ơn của Ban Tổ chức tang lễ Đức Cố Giám mục Phaolô

Trọng kính:

Đức Cha Chủ tịch Hội đồng Giám mục Việt Nam
Đức Tổng Giám mục Giuse
Quý Đức Cha

Kính thưa:

Quý Cha Tổng đại diện
Quý Cha Bề trên và Viện phụ các Dòng tu
Quý Cha
Quý tu sỹ nam nữ
Cùng toàn thể cộng đoàn dân Chúa

Con xin được thay mặt Ban tổ chức tang lễ Đức Cha Phaolô của Tổng Giáo phận Hà Nội nói lên tâm tình cảm tạ và tri ân.

Đức Cha Phaolô kính yêu của chúng con đã gắn bó và hy sinh cả cuộc đời mình cho Tổng Giáo phận, Đức Cha là người Cha kính yêu của chúng con. Vì thế, sự ra đi của ngài là một mất mát vô cùng to lớn, để lại cho chúng con một niềm thương tiếc sâu xa. Nhưng nỗi buồn của chúng con không lẻ loi vì chúng con đã nhận được thật nhiều những lời an ủi và chia buồn trong những ngày qua.

Chúng con xin chân thành tri ân Đức Thánh Cha Bênêđictô XVI qua Thánh Bộ Phúc Âm hóa các Dân tộc mà trực tiếp là Đức Hồng Y Bộ trưởng đã gửi điện văn phân ưu đến Tổng Giáo phận chúng con.

Chúng con xin tri ân:

Đức Cha Chủ tịch Hội đồng Giám mục Việt Nam
Đức Hồng Y Gioan Baotixita Tổng Giáo phận Sài Gòn
Quý Đức Cha của các Giáo phận
Quý Cha Tổng đại diện
Quý Cha Bề trên

Đã đến cầu nguyện, phúng viếng và gửi điện văn phân ưu tới Tổng Giáo phận chúng con trong những ngày đại tang này.

Đặc biệt trong Thánh lễ an táng này, chúng con được chứng kiến sự hiện diện của Đức Cha Chủ tịch Hội đồng Giám mục Việt Nam, quý Đức Cha, quý Cha, quý tu sỹ nam nữ cùng toàn thể cộng đoàn dân Chúa. Quý vị đã không quản ngại đường xá xa xôi, thời tiết nóng bức, song vì lòng yêu mến Đức Cha Phaolô và chia sẻ nỗi buồn cùng Giáo phận chúng con, đã đến đây dâng thánh lễ, cầu nguyện và tiễn đưa Đức Cha Phaolô về nơi an nghỉ cuối cùng.

Chúng tôi cũng xin chân thành cảm ơn:

Ban Tôn giáo Chính phủ
Ban Dân vận trung ương
Cục An ninh xã hội – Bộ Công an
HĐND – UBND thành phố Hà Nội
Sở Nội vụ và Ban Tôn giáo thành phố Hà Nội
Công an thành phố Hà Nội
HĐND – UBND Quận Hoàn Kiếm
HĐND – UBND huyện Thanh Oai – thành phố Hà Nội
HĐND – UBND trị trấn Kim Bài – Thanh Oai – Hà Nội, là quê hương của Đức Cha Phaolô
Sở Nội vụ tỉnh Hà Nam
HĐND – UBND tỉnh Nam Định
Sở Nội vụ tỉnh Nam Định
Công an tỉnh Nam Định
Ban Đoàn kết Công giáo tỉnh Nam Định
HĐND – UBND thành phố Nam Định
Công an thành phố Nam Định
Ban Đoàn kết Công giáo thành phố Nam Định
Hội Cựu chiến binh và Hội Phụ nữ thành phố Nam Định
HĐND – UBND phường Trần Hưng Đạo – thành phố Nam Định
HĐND – UBND phường Ngô Quyền – thành phố Nam Định
HĐND – UBND xã Lộc Hòa – thành phố Nam Định
Đại sứ quán Mỹ tại Việt Nam
Đại diện Hội thánh Tin Lành – thành phố Nam Định
Quý Sư thầy Ban Trị sự Phật giáo tỉnh Nam Định
Quý vị đại diện trong và ngoài nước

Đã đến phúng viếng và chia buồn cùng chúng tôi trong những ngày đại tang này

Chúng tôi cũng xin cảm ơn toàn thể cộng đoàn dân Chúa trong Tổng Giáo phận và đặc biệt các ban ngành và hội đoàn của giáo xứ Nam Định. Trong những ngày qua vì lòng yêu mến Đức Cha Phaolô, đã không quản ngại những hy sinh vất vả để góp phần vào việc thành công của tang lễ Đức Cha Phaolô.

Trong những ngày tang lễ của Đức Cha Phaolô, ban tổ chức tang lễ chúng con chắc không tránh khỏi những thiếu sót. Vậy chúng con kính xin quý Đức Cha, quý Cha, quý nam nữ tu sỹ, quý vị đại biểu cùng toàn thể cộng đoàn rộng lòng lượng thứ.

Một lần nữa, thay mặt cho Ban tổ chức tang lễ, chúng con xin cúi đầu bái tạ.

PV

(Theo Trang Web Hội Đồng Giám Mục VN)