Lịch sử ngày lễ Các Thánh và Lễ Các Linh Hồn

1. Lễ kính các Thánh

Hội Thánh công giáo Rôma, hội thánh Tin lành và hội thánh Anh giáo mừng kính nhớ các Thánh vào ngày 01.11. hằng năm. Riêng Hội thánh Chính thống giáo mừng kính các Thánh vào ngày Chúa nhật sau lễ Ðức Chúa Thánh Thần hiện xuống. 

Bên hội thánh Ðông phương, Chính thống giáo, lễ mừng kính này đã có từ thời thế kỷ thứ bốn sau Chúa giáng sinh, vào ngày chúa nhật sau lễ mừng kính Ðức Chúa Thánh Thần hiện xuống. Lễ được tổ chức để tưởng nhớ các người tín hữu Chúa Giêsu Kitô, thời hội thánh lúc ban đầu bị bách hại và họ hy sinh mạng sống vì đức tin vào Chúa. Họ là những vị Thánh anh hùng tử đạo.

Bên hội thánh tây phương, công giáo Roma, vào ngày 13.05.609 (có thể 610) đức giáo hoàng Bo-ni-pha-ti-us thứ năm khánh thành làm phép rửa tội, biến ngôi đền thờ Pantheon, người Roma dùng kính các vị thần thánh trên khắp thế giới, thành đền thờ dâng kính đức Mẹ Maria và các Thánh. Dịp này ngài ra thông lệ hằng năm vào ngày thứ sáu sau lễ mừng Chúa Giêsu Phục sinh là ngày lễ kính các Thánh ở ngôi đền thờ này.

Ðến đời đức giáo hoàng Gregor thứ ba khánh thành nhà nguyện ở trong vương cung thánh đường thánh Phero ở Roma dâng kính toàn thể các Thánh và lẽ mừng các Thánh là ngày lễ trọng vào ngày 01.11. hằng năm. 

Sang đời đức giáo hoàng Gregor thứ bốn vào năm 839 ngày lễ kính các Thánh 01.11. chính thức cho toàn thể hội thánh công giáo khắp hòan cầu. 

Vào ngày 01.11. kính các Thánh, tất cả những người tín hữu đã hy sinh mạng sống vì đức tin cách này hay cách khác, được tuyên xưng công trạng đời sống đức tin anh hùng hay chưa được biết đến, đều được mừng kính. Họ là gương sáng cho đời sống đức tin làm con Thiên Chúa cho mọi người ở đời này. Họ đã đạt triều thiên sự sống trên quê hương bên ngai Thiên Chúa, Ðấng đã sinh thành lo liệu cho đời họ.

Vì thế, tất cả những người tín hữu chúa Giêsu Kito đã qua đời cũng được tưởng nhớ đến liền sau ngày đó.

2. Lễ tưởng nhớ các linh hồn

Niềm tin tưởng nhớ đến các người đã qua đời đã ăn rễ sâu nơi cuộc sống con người từ thuở xa xưa. Từ thế kỷ thứ hai sau Chúa Giêsu giáng sinh, những tín hữu công giáo đã tụ tập lại đọc kin cầu nguyện tưởng nhớ đến những người đã qua đời.

Vào thế kỷ thứ bảy Tu viện trưởng Isidor Sevilla đã truyền cho các Tu sĩ trong dòng ngay sau ngày mừng Ðức Chúa Thánh Thần hiện xuống là ngày lễ tưởng nhớ cầu cho các linh hồn. Từ đó các Dòng tu khác cũng theo thông lệ này.

Năm 998 Odilo von Cluny ấn định ngày 02.11. hằng năm là ngày lễ tưởng nhớ các linh hồn. Hội thánh công giáo Roma vào thế kỷ thứ 14 mới ấn định ngày lễ này chính thức trong toàn thể hội thánh. 

Ðến đời đức giáo hoàng Benedikt thứ 14, năm 1748 cho phép dâng ba thánh lễ cầu cho các linh hồn vào ngày này.

Tâm tình tưởng nhớ các người đã qúa cố gắn liền với đời sống con người thuộc mọi nền văn hóa, mầu da chủng tộc từ xa xưa. Cách thức tưởng nhớ có thể khác nhau và ngày tháng cũng khác nhau. Nhưng tất cả đều muốn nói lên tâm tình buồn thương nhớ tiếc và lòng biết ơn nhau, cùng tuyên xưng niềm tin: chết không phải là hết, nhưng là bắt đầu một đời sống mới.

Người qúa cố đã ra đi khỏi cuộc sống trần gian trở về với Ðấng là cội nguồn đời sống. Nhưng họ vẫn hằng sống trái tim tình yêu của người còn đang sống trên trần gian. Và mong chờ ngày được cùng nhau xum họp. 

LM Nguyễn ngọc Long
VietCatholic News (30/10/2004)