Chút tâm tình hành hương xứ Ars nhân ngày lễ kính thánh Gioan
Maria Vianney
Trong chuyến hành hương Năm Linh Mục, chúng tôi đến Roma dự Đại
lễ bế mạc Năm Linh Mục. Sau đó đến trung tâm hành hương Đức
Mẹ Lộ Đức. Ngày Chúa nhật 13.6.2010, chúng tôi đến xứ Ars, ở
lại đây tĩnh tâm hai ngày một đêm, cầu nguyện và dâng lễ tại
nhà thờ xứ Ars bên thi hài cha Thánh Vianney và trầm tư nơi căn nhà
ngài từng sống 41 năm. Nhiều đoàn linh mục khắp thế giới đến
đây dâng lễ và cầu nguyện. Thật ý nghĩa khi đến Ars để thinh
lặng xét mình nơi nhà thờ và nhà xứ mà Cha Thánh đã từng sống.
Từ khách sạn bình dân, chúng tôi đi bộ gần cây số đến khu
trung tâm hành hương. Không có cảnh xe cộ ồn ào, không có những
quán ăn tấp nập và chẳng thấy những khách sạn đồ sộ, những
phố xá sầm uất. Một thị trấn thật yên bình giữa cây xanh bao
phủ.
Nhà thờ giáo xứ Ars nằm trên một quả đồi thấp, giữa một thị
trấn nhỏ mà thơ mộng. Bước vào khuôn viên có phòng cầu nguyện
đặt tượng thánh nhân, nến cháy liên lỉ. Sau khi quỳ gối cầu
nguyện, chúng tôi viếng thăm nhà xứ. Tất cả các căn phòng vẫn
còn giữ nguyên trạng như những ngày thánh nhân còn sống, quá
đơn sơ và nghèo nàn… Nhà bếp lụp xụp, khói đen phủ kín tường
gạch trét vôi, mấy cái nồi niêu soong chảo cũ kỷ treo trên tường.
Cái nồi luộc khoai lang treo lơ lững, bên dưới có bóng điện nhỏ
như ngọn lửa cháy, chiếu rõ màu đen bụi khói qua năm tháng.
Khoai lang luộc là thức ăn hàng ngày của cha xứ. Cái bàn ăn bằng
gỗ cùng với hai cái ghế gỗ nhỏ toát lên cuộc sống đạm bạc
của chủ nhân.
Cầu thang gỗ dẫn lên gác. Căn phòng nhỏ thấp, nơi thánh nhân
sống hơn 30 năm, có chiếc giường bị cháy xém do ma quỷ đốt, một
cây súng dài rất cổ treo trên tường, nghe kể là các vị Hội đồng
giáo xứ trực nhà xứ đem vào để bảo vệ cha xứ, một cái đồng
hồ như là sáng kiến đặc biệt của cha Vianey chia đều công việc
24 giờ trong ngày của ngài, trong phòng còn có quan tài bằng gỗ sồi,
sau 40 năm chôn trong lòng đất, khi khai quật ngôi mộ, xác cha
thánh vẫn còn tươi nguyên, một phép lạ Chúa ban. Bị ma quỹ quấy
phá nhiều năm, cha thánh chuyển qua phòng khác là nơi dành cho Đức
Giám Mục khi đến đây ban phép Thêm Sức. Căn phòng thứ hai này cũng
rất nhỏ và thấp, các đồ dùng trong phòng rất giản dị, nghèo
nàn. Cái bàn nhỏ bên trên còn để cuốn sách nguyện, từ đó
nhìn lên có tượng thánh giá, có mấy tượng ảnh Đức Trinh Nữ
Maria, cái giường ngũ nhỏ kê sát tường, nơi thánh nhân ngũ cho
đến khi qua đời, đôi giày bạc màu thời gian với khổ chân người
nông dân vẫn còn đó, bên cạnh có tủ sách khá nhiều cuốn sách
dày, được biết ngài đã đọc và và đánh dấu nhiều trang
sách. Thật quá đơn sơ khi nhìn ngắm các vật dụng. Căn phòng ọp
ẹp này lại là nơi sinh sống của một con người vĩ đại trong sự
giản dị thanh thoát. Nối giữa hai căn phòng ấy hiện nay là
phòng trưng bày những đồ dùng hàng ngày như áo lễ, áo dòng,
dù, sắc…tôi cảm động nhất khi nhìn và đọc lịch sử về cái
áo lễ, mẹ của ngài đã dành nhiều thời gian để may cho con trai
cái áo lễ vì nhà quá nghèo, ngày lễ mở tay, cha Gioan Maria Vianey
đã mặc áo lễ do bàn tay mẹ làm nên vào năm 1810. Trên gác là
kho lúa mì, cha xứ dùng để nuôi các em cô nhi. Chúa hay làm phép lạ
cho kho lúa có đầy để nuôi trẻ mồ côi.
Chúng tôi đi thăm nhà thờ. Từ phía sau nhà thờ, nhìn bao quát, thấy
những cánh đồng lúa mì trải dài ngút mắt. Một bảo tàng sáp
ghi lại những sự kiện về cuộc đời vị thánh cũng rất khiêm
tốn nằm thấp dưới chân đồi. Ngôi nhà nguyện dành cho những
cuộc hành hương lớn, đặc biệt ngày 4 tháng 8 hằng năm, có thể
đồng tế cho hàng ngàn linh mục, cũng được thiết kế âm xuống
lòng đất, bên ngòai là sân cỏ rộng dành cho khách hành hương cắm
trại. Có những quày hàng nhỏ bán đồ lưu niệm cho khách hành hương.
Chúng tôi đăng ký xin được dâng lễ. Người coi phòng thánh
là người da đen tận tình giúp đỡ. Đoàn chúng tôi cử hành
Thánh lễ tại chính bàn thờ mà ngày xưa Thánh nhân hằng ngày vẫn
dâng lễ, đặt dưới tầng hầm. Thánh lễ hôm ấy sốt sắng lạ
thường.
Giáo hội Pháp xây dựng nơi hành hương nổi tiếng này với dáng
vẻ hiền lành, đơn giản, khiêm tốn, đúng với cuộc đời của
vị thánh đã sống ẩn khuất suốt 41 năm trong âm thầm, lặng lẽ
hy sinh vì đàn chiên. Ngay đến Vương cung Thánh đường bằng đá
cẩm thạch được dân chúng đóng góp xây dựng sau khi ngài được
tuyên Thánh, cũng được xây nối liền sau ngôi nhà thờ năm xưa với
gác chuông cũ rêu phong, những khung cửa sổ bạc màu. Bước vào
nhà thờ, tôi nhìn thấy tòa giải tội nơi Thánh Gioan Vianney đã từng
ngồi miệt mài mỗi ngày hàng chục tiếng đồng hồ, bất kể mùa
hè hay mùa đông. Tôi ngồi nơi tòa giải tội vài phút và thầm cầu
nguyện với cha thánh. Bên phải Nhà thờ có bàn thờ dâng lễ,
phía trên có thi hài cha thánh. Nhiều người đang quỳ gối cầu
nguyện sốt mến. Thánh lễ được cử hành hầu như liên tục
trong ngày. Hai ngày tĩnh tâm tại đây, tôi chứng kiến nhiều đoàn
hành hương đến cầu nguyện và dâng lễ.
Bí quyết nên thánh của Cha Gioan Vianney là nguồn trợ lực vô
biên từ Bí tích Thánh Thể, và con đường mục vụ khởi đầu bằng
tòa giải tội. Ngài không thông hiểu tiếng La tinh, nhưng lại thấu
hiểu được tâm hồn con người. Ngài có những lời khuyên đơn
sơ, nhưng lại dễ lay động lòng người. Ngài khuyên hối nhân bằng
lời yêu thương nhẹ nhàng đầy Thần Khí nhưng lại hiệu quả lớn
lao cho người ta trút bao gánh nặng tội lỗi, đắng cay khổ đau.
Ngài miệt mài nơi tòa giải tội để đánh thức niềm tin và
đưa người ta trở về với Chúa. Biết bao con người đã tìm lại
bình an và niềm vui từ tòa giải tội này. Biết bao tâm hồn đón
nhận ơn Chúa từ bí tích hòa giải. Ngồi nơi tòa giải tội của
cha Vianney mà tâm hồn lâng lâng niềm hạnh phúc trong sứ vụ linh
mục. Qua trung gian Linh mục, hối nhân gặp được trái tim đầy
thương xót của Thiên Chúa. Và đó là hạnh phúc. Người ta bảo
trên đời có ba bóng dáng hạnh phúc tinh ròng: mẹ đem con đi rửa
tội về, người lành tạ thế và hối nhân từ toà giải tội bước
ra.
Nếu như hạnh phúc của người truyền giáo là có một người
được rửa tội thì hạnh phúc của Linh mục giải tội là có một
tội nhân được giao hoà với Chúa, được tìm lại ơn thứ tha và
nguồn bình an niềm vui tâm hồn. Hối nhân càng nhiều tội lỗi,
càng lâu năm xa cách nguội lạnh mà được ơn trở lại thì Linh mục
càng dâng đầy hạnh phúc. Như thế Cha Vianney là người rất hạnh
phúc. Chúa phán với tiên tri Edêkiel: "Edêkiel, Ta đã đặt
ngươi làm kẻ canh thức Israel. Nếu ngươi không khuyến cáo các người
ác bỏ đàng tội, thì nó sẽ phải chết. Nhưng Ta sẽ hỏi tội
ngươi về máu nó đã đổ ra" (Ed 3,17-18). Món nợ của Linh
mục đối với Chúa là phải làm hết sức mình để cứu đoàn
chiên khỏi tội. Vinh quang của Linh mục là được chia sẻ vinh
quang của Đức Mẹ và các thánh là những người đã cộng tác với
Đức Kitô trong việc cứu con người khỏi tội lỗi.
Cuộc hành hương đến xứ Ars cần phải tìm đến bức tượng nổi
tiếng: Cha Gioan Maria Vianney đứng hỏi đường về xứ Ars với em
bé chăn chiên. Tôi với Cha Bùi Hoàng đi tìm, hỏi han và đi hộ
hơn 1 km leo lên đồi qua những đồi lúa mì chìn vàng những đồi
bắp đang xanh màu lá. Tượng được xây trên một khu đất hẹp,
sát bên con đường trải nhựa nhỏ lên dốc. Bức tượng ghi dấu
một câu chuyện bất hủ. Ngày đến nhận xứ Ars, Cha Vianney đã hỏi
em bé chăn chiên một câu như một lời tiên tri linh ứng sau này: "Con
hãy chỉ cho cha đường về xứ Ars, cha sẽ chỉ cho con đường về
Nước Trời”. Câu này được ghi đậm nét dưới chân bức tượng
như một lời nguyện ước của mọi khách hành hương. Ngày xưa,
ngài đã chỉ dẫn cho giáo dân xứ Ars đã mất đức tin, bê tha rượu
chè, cờ bạc, đàng điếm… được trở về với Chúa, thì ngày
nay cũng xin chỉ dẫn cho chúng con biết đường ngay nẻo chính để
sau này được trở về Nhà Cha trên trời. Nhìn đôi bàn tay cha
thánh, tôi nghĩ về đôi bàn tay linh mục là đôi bàn tay Thiên
Chúa dùng chuyển mang chúc lành bình an từ trời cao đến cho tâm hồn
con người. Đôi bàn tay cùng với tâm hồn của linh mục là nhân
chứng cho lòng khoan dung của Thiên Chúa giữa con người. Đôi bàn
tay và môi miệng của linh mục là phương tiện Thiên Chúa dùng cho
việc rao giảng văn hóa phúc âm nước Trời giữa trần gian.
Có một giai thoại rất lý thú về bức tượng này. Nhà điêu khắc
Louis Castex (1866-1954) đã chọn anh Gabriel Matagrin (18 tuổi) làm mẫu
tạc tượng cha xứ Ars và chọn Antoine Givre (10 tuổi) là con của
mình để tạc em bé chăn chiên. Bức tượng rất có thần, ai đến
chiêm ngưỡng cũng cảm thấy Cha Thánh hiển hiện sống động, một
tay đặt trên vai em bé và một tay chỉ hướng về trời. Có lẽ
nhờ lời bầu cử của Thánh nhân mà người đóng vai Cha Thánh,
sau này đã đi tu, trở thành giám mục giáo phận Grenoble, cách Lyon
80km: Đức cha Gabriel Matagrin. Còn em bé cũng được Chúa gọi trở
thành linh mục chính xứ St. Martin l’Argentière, Cha Antoine Give.
Trên đường về lại nhà thờ, chúng tôi được giới thiệu một
nơi đào tạo linh mục có tên là Foyer Sacerdotal Jean-Paul II. Đây
là sáng kiến của Đức thánh Cha Gioan Phaolô đệ nhị khi ngài đến
xứ Ars. Ngài đã kêu gọi xây dựng ở đây một nơi làm sống dậy
tinh thần của Cha Thánh Gioan Maria Vianney. Có khoảng 200 đại chủng
sinh thuộc nhiều quốc tịch, trong đó Việt nam có hơn mười người,
thuộc các giáo phận miền Bắc, miền Trung, không có ai thuộc các
giáo phận miền Nam. Chủng viện được xây dựng trên một quả
đồi dốc thoai thoải, rất khang trang và hiện đại, cách xa giáo
xứ chừng 1km.
Hôm nay ngày 4.8, Giáo hội mừng lễ kính Thánh Gioan Maria
Vianney. Ngài đã sống một cuộc đời thánh thiện, toàn tâm toàn
lực phụng sự Chúa, phục vụ anh chị em. Ngài ăn uống kham
khổ, sống đơn sơ nhiệm nhặt. Ngài hy sinh hãm mình hằng
ngày đê? xin Chúa biến đổi lòng của từng anh chị em giáo
dân, giúp họ biết sống thân tình với Chúa, biết thờ
phượng Chúa trên hết mọi sự.
Để có được năng lực tốt nhất mà phụng sự Chúa, phục
vụ anh chị em của mình, thánh Gioan Maria Vianney hoàn toàn phó
thác đời mình trong tay Chúa. Ngài chìm lắng suốt đời
trong cầu nguyê?n. Cả một ngày sống của Gioan Maria Venney là
một ngày sống đê? cầu nguyện. Thánh nhân bắt đầu ngày
cầu nguyện của mình từ nửa đêm về sáng, khi mới một
giờ đêm. Khi mọi người còn đang yên giấc, thánh nhân đã
vào nhà thờ, quỳ trước nhà tạm, thầm thỉ với Chúa,
chiêm ngắm Chúa.
Thánh Gioan Maria Vianney đã miệt mài ngồi tòa giải tội. Ngài
hầu như đọc được tất cả những điê`u sâu kín trong lòng
người, khiến người ta tìm lại được niềm tin, sự bình
an của tâm hồn.
Linh đạo Linh mục chính là nên thánh trong công việc mục vụ
hàng ngày. Đức Thánh Cha Bênêđictô XVI đã long trọng tuyên bố:
"Tinh thần của Thánh Gioan Maria Vianney vẫn còn hợp thời, vẫn
còn cần thiết cho các linh mục trong cơn khủng hoảng hiện
nay". Hàng chục ngàn linh mục hiện diện trong ngày bế mạc Năm
Linh Mục tại quảng trường Thánh Phêrô, cũng như toàn thể linh mục
trên thế giới đã được mời gọi: hãy để trái tim của mình
đập cùng một nhịp với trái tim của Thánh Gioan Maria Vianney mục
tử, trong một thế giới đầy biến động này.
Nguyện xin thánh Gioan Maria Vianney, bổn mạng các linh mục, cầu
bàu cùng Chúa cho anh em linh mục chúng con. Amen.
Lm Giuse Nguyễn Hữu An
VietCatholic News
|