Ngày 11 tháng 8

Bl. Maurice Tornay
(1910-1949)

Cha Maurice Tornay chào đời ngày 31 tháng 8 năm 1910 tại bang Valais, Thụy Sĩ. Năm 21 tuổi, Maurice xin vào đan viện kinh sĩ Thánh Bênađô Cả. Vài tháng sau khi khấn trọng, Thầy Maurice được phép Bề Trên cho đi truyền giáo tại Tây Tạng. Thầy đến Trung Tâm Truyền Giáo Duy-Tây thuộc tỉnh Vân Nam, để hoàn tất thần học, đồng thời học tiếng Hoa và tiếng Tây Tạng. 

Năm 1938, Thầy chịu chức Linh Mục tại Hà Nội. Trở về cứ điểm truyền giáo, Cha Maurice Tornay được chỉ định coi sóc trường Thử Tiểu Chủng Viện trong vòng 7 năm. Năm 1945, Cha được bổ nhiệm làm Cha Sở họ đạo Yerkalo bên Tây Tạng. Yerkalo tiếng Hoa gọi là Diêm-Tỉnh, vì tại đây có nhiều mỏ muối. Nhưng mới nhận nhiệm sở không bao lâu, các Lạt-Ma Phật Giáo Tây Tạng trong vùng đòi Cha phải trở lại Trung Hoa.

Lịch sử truyền giáo tại Tây Tạng bắt đầu từ thế kỷ 17. Năm 1624, hai tu sĩ dòng Tên người Bồ Đào Nha là Cha Antonio de Andrade và Thầy Marquès đến Tây Tạng truyền giáo. Năm 1846, Đức Giáo Hoàng Gregorio XVI (1831-1846) nâng Tây Tạng thành giáo phận Đại Diện Tông Tòa và giao cho các Linh Mục Hội Thừa Sai Paris coi sóc. Vì không đủ nhân sự nên Hội Thừa Sai Paris kêu gọi sự giúp đỡ của Dòng Kinh Sĩ Thánh Bênađô Cả. Khi nhận nhiệm sở tại Tây Tạng, Cha Maurice Tornay mô tả công việc truyền giáo như sau:

- Tôi làm Cha sở một giáo xứ đặc biệt nhất thế giới: giáo xứ của tôi lớn bằng nước Pháp, nhưng chỉ có 2 triệu người. Và trong số hai triệu, chỉ có khoảng hai trăm là tín hữu Công Giáo.

Trước khi Cha Maurice Tornay đến tái truyền giáo tại Tây Tạng, cộng đoàn tín hữu Công Giáo ở đây gần như bị cô lập trong vòng một thế kỷ. Thời gian này, các tín hữu Công Giáo dần dần quy tụ về sống tại Yerkalo, nằm gần biên giới hai nước Trung Hoa và Miến-Điện, ngày nay là Myanmar. Các tín hữu Công Giáo bảo tồn gia sản Đức Tin và truyền lại cho con cháu từ đời này sang đời khác.

Khi đón rước Cha Maurice Tornay mọi người thật cảm động, vui mừng không thể tả được. Nhưng niềm vui lớn lao không kéo dài lâu. Các Lạt-Ma Phật Giáo Tây Tạng ghen tương và bắt buộc Cha phải rời bỏ cộng đoàn con chiên thân yêu.

Tháng 7 năm 1949, với sự khích lệ của Đức Tổng Giám Mục Antonio Riberi (1897-1967), quyền sứ thần Tòa Thánh tại Trung Hoa, Cha Maurice Tornay lên đường sang Lhassa (thủ đô Tây Tạng) đích thân thỉnh cầu chính quyền can thiệp cho Cha trở lại nhiệm sở ở Yerkalo. Nhưng dọc đường, Cha Maurice Tornay bị các Lạt-Ma Phật Giáo chặn bắt và sát hại ngày 11 tháng 8 năm 1949 tại đồi Choula. Thi hài của cha được chôn tại khu vườn của trung tâm truyền giáo Atuntze và sau đó được dời về nghĩa trang Yerkalo.

Công trình truyền giáo của Cha Maurice Tornay - tuy ngắn ngủi - và nhất là cái chết vì Đạo của Cha, đã không uổng công. Gần 40 năm sau, một học trò của Cha thụ phong Linh Mục và nối nghiệp tôn sư. Đó là Cha Thi Quang Vinh. Cha Thi thụ phong Linh Mục năm 1987. Tuy nhiên, Cha Thi phải sống tại Trung Tâm Truyền Giáo Duy-Tây, thuộc tỉnh Vân Nam của Trung Quốc. Cha chỉ có thể đến thăm các tín hữu Công Giáo Tây Tạng tại Yerkalo mỗi năm một hay hai lần. Cứ mỗi lần như thế, Cha ngồi tòa giải tội và cử hành Thánh Lễ cho các bổn đạo. Cộng đoàn Công Giáo Tây Tạng có khoảng 3, 4 trăm tín hữu.

Đức Giáo Hoàng Gioan Phaolô II đã long trọng tôn phong Chân Phước cho cha Maurice Tornay vị thừa sai tử đạo tại Tây Tạng ngày 19 tháng 5 năm 1993.

(Sr. Jean Berchmans Minh Nguyệt - Radio Vatican News & Nhóm Tinh Thần nhuận chính lại theo Santi-Beati-Testimoni)