St. Pope Callistus I
(217-222)

Chúng ta có được những dữ kiện xác thực về vị thánh này là từ người thù địch với ngài, đó là Thánh Hippolytus, giáo hoàng đối lập đầu tiên, sau này đã tử đạo. Nguyên tắc phủ định được áp dụng: Nếu có điều chi sái quấy, chắc chắn Hippolytus sẽ nhắc đến.

Callistus là một nô lệ trong đám gia nhân của triều đình Rôma. Được giao cho công việc giữ tiền của chủ, ngài đánh mất tiền, bỏ trốn và bị bắt. Sau khi phục dịch một thời gian, ngài được thả ra để tìm lại số tiền. Vì quá hăng say, ngài lại bị bắt vì cãi nhau trong đền thờ người Do Thái. Lần này ngài bị đầy đi làm hầm mỏ ở Sardinia. Sau đó ngài được thả về nhờ sự can thiệp của bà vợ bé của hoàng đế, và sống ở Anzio.

Sau đó ngài được giao cho công việc quản lý nghĩa trang của người Kitô ở Rôma, có lẽ đây là phần đất đầu tiên do Giáo Hội làm chủ. Chính người đã tổ chức nghĩa trang Kitô Giáo đầu tiên còn mang tên người: Hang toại đạo Thánh Calixte. Đức giáo hoàng Zêphyrino phong cho ngài làm phó tế, coi ngài là bạn và là người cố vấn.

Về sau chính ngài được bầu làm giáo hoàng thứ 16 kế vị Thánh Phêrô với đa số phiếu của hàng giáo sĩ và giáo dân ở Rôma năm 217 và do đó đã bị tấn công bởi người thất cử, Thánh Hippolytus, là người tự đặt mình là giáo hoàng đối lập đầu tiên trong lịch sử  Giáo Hội. Sự phân ly này kéo dài 18 năm. Hippolytus được kính trọng như một vị thánh. Ngài bị lưu đầy trong thời kỳ cấm cách năm 235, và đã hòa giải với Giáo Hội. Ngài chết vì sự tra tấn ở Sardinia. 

Hippolytus tấn công Callistus về hai điểm - học thuyết và kỷ luật. Dường như Hippolytus đã quá đáng khi phân biệt giữa Chúa Cha và Chúa Con (hầu như hai chúa), có lẽ vì ngôn ngữ thần học thời ấy chưa được rõ ràng. Ngài cũng kết án Callistus là quá khoan dung, vì những lý do có thể khiến chúng ta ngạc nhiên: (1) Callistus cho phép được Rước Lễ những người đã công khai sám hối về tội giết người, dâm dục và ngoại tình; (2) ngài hợp thức hóa hôn nhân giữa người nô lệ và người tự do - trái với luật Rôma; (3) ngài cho phép truyền chức cho các ông đã lập gia đình hai hay ba lần; (4) ngài chủ trương tội trọng không phải là lý do đầy đủ để cách chức một giám mục; (5) ngài chủ trương chính sách khoan dung đối với những người đã từng chối đạo trong thời kỳ bách hại.

Thánh nhân đã bị bọn lạc giáo và bè rối bắt bỏ tù,đánh đập tàn nhẫn,bỏ đói,bỏ khát và cuối cùng chúng ném Ngài xuống giếng sâu để Ngài phải chết. Năm 222, Đức Callistus tử đạo trong cuộc nổi loạn ở Transtevere, Rôma, và là vị giáo hoàng đầu tiên (ngoại trừ Thánh Phêrô) được coi là tử đạo trong danh sách tử đạo tiên khởi của Giáo Hội. Xác thánh được chôn không phải trong hang toại đạo mang tên Người mà tại nghĩa trang Celepode trên đường Aurélia

Lời Bàn

Đời sống của thánh nhân cho thấy con đường lịch sử của Giáo Hội, cũng như của một tình yêu chân chính, không bao giờ êm ả. Giáo Hội đã và đang phải trải qua những phấn đấu cam go để xác định các mầu nhiệm đức tin trong một từ ngữ, mà tối thiểu, phân biệt được với sự sai lầm. Về phương diện kỷ luật, Giáo Hội phải duy trì lòng thương xót của Đức Kitô đối với sự khắt khe, trong khi vẫn giữ được lý tưởng phúc âm khi nói đến sự sám hối và kỷ luật tự giác. Mỗi một giáo hoàng - đúng hơn mỗi một Kitô Hữu - phải đi trên con đường khó khăn giữa sự khoan hồng "hợp lý" và sự nghiêm khắc "vừa phải".

Lời Trích

Đức Giê-su nói về những người thời ấy, "giống như lũ trẻ ngồi ngoài chợ nói với nhau, 'Tụi tôi thổi sáo cho các anh, mà các anh không nhảy múa; tụi tôi hát bài đưa đám, mà các anh không than khóc'. Vì ông Gio-an [Tẩy Giả] đến, không ăn không uống, thì chúng bảo: 'Ông ta bị quỷ ám'. Con Người đến, ăn uống như mọi người, thì chúng lại bảo: 'Đây là tay ăn nhậu, bạn bè với quân thu thuế và phường tội lỗi.'" (Matthew 11:16b-19a).

(Trích Gương Thánh Nhân - ns Người Tín Hữu online)
(Nhóm Tinh Thần nhuận chính lại theo Patron Saints)