Ngày 28 tháng 6
St. Irenaeus of Lyons
(130-202)
Các văn bản
của Thánh Irenaeus giúp ngài có một địa vị cao trọng trong các giáo
phụ của Giáo Hội, vì các tư tưởng ấy không những giúp hình
thành nền tảng thần học Kitô Giáo mà còn phô bầy và bài bác
các sai lầm của phe Gnostic, gìn giữ được Ðức Tin Công Giáo khỏi
những nguy hiểm của lạc thuyết.
Có lẽ ngài sinh vào khoảng năm 130,
trong một vùng ven biển của Tiểu Á là nơi có đông người Kitô
Giáo và ký ức về các tông đồ vẫn còn được trân quý. Ngài
chịu ảnh hưởng rất nhiều của Thánh Polycarp là người đã từng
được gặp các tông đồ hoặc các môn đệ trực tiếp của các
ngài.
Khi các linh mục và nhà thừa sai
người Á Châu đem tin mừng đến cho người Gaul và thiết lập một
giáo hội địa phương ở Lyon, Thánh Irenaeus đã phục vụ ở giáo
phận này dưới quyền vị giám mục đầu tiên là Thánh Pothinus.
Vào
năm 177, Irenaeus được sai đến Rôma, vì thế ngài không được phúc
tử đạo như Ðức Pothinus trong thời kỳ bách hại ở Lyons. Khi trở
về, ngài kế vị đức giám mục trông coi giáo phận.
Vào lúc ấy, tuy sự bách hại không
còn nhưng lạc thuyết Gnostic tràn lan khắp xứ Gaul. Khi thấy các Kitô
Hữu bị ảnh hưởng nặng nề bởi lạc thuyết, ngài biết việc phải
làm là phô bầy các lầm lạc của phe Gnostic. Ngài viết năm cuốn
sách mà trong đó nêu ra các sai lầm nội tại của các lạc thuyết,
đồng thời so sánh các thuyết ấy với Kinh Thánh và giáo huấn của
các Tông Ðồ. Công trình này, được viết bằng tiếng Hy Lạp mà
ngay sau đó được dịch sang tiếng Latinh, được lưu hành rộng rãi
và rất thành công trong việc đối phó với phe Gnostic. Từ đó trở
đi, ở bất cứ cấp độ nào, lạc thuyết Gnostic không còn là một
đe dọa đối với đức tin Công Giáo.
Một nhóm Kitô Hữu ở Tiểu Á bị
Ðức Giáo Hoàng Victor III ra vạ tuyệt thông vì họ không chấp nhận
ngày tháng cử hành lễ Phục Sinh của Giáo Hội Tây Phương. Thánh
Irenaeus đã can thiệp với đức giáo hoàng để rút lại hình phạt
này, ngài cho thấy đó không phải là vấn đề quan trọng vì họ theo
thói quen cũ mà Ðức Polycarp và Ðức Giáo Hoàng Anicetus không coi
đó là sự chia cắt trong Giáo Hội. Ðức giáo hoàng đã phản ứng
cách thuận lợi và hàn gắn được sự bất hòa.
Người ta không rõ Thánh Irenaeus từ
trần vào lúc nào, nhưng tin là vào năm 202. Thi hài của ngài
được chôn trong hầm mộ trong cung thánh của nhà thờ Thánh Gioan,
và sau đó được đổi tên là Thánh Irenaeus. Vào năm 1562, nhà
thờ và hầm mộ của ngài bị phe Calvin tiêu hủy, mọi thánh tích của
ngài dường như cũng tiêu tan, đầu của thánh nhân tại thánh đường Thánh John ở Lyons, Pháp.
Lời Bàn
Lưu tâm đến tha nhân một cách chân
thành và đích thực nhắc nhở chúng ta rằng việc khám phá ra chân
lý không phải là vấn đề chiến thắng cho người này và sự bại
trận cho người khác. Nếu mọi người không được chia sẻ trong
chiến thắng đó, chính chân lý sẽ bị tẩy chay bởi những người
bại trận, vì chân lý sẽ được đồng nghĩa với cái ách của kẻ
bại. Có như thế, sự đối chất, sự tranh luận mới đem lại ý
nghĩa đích thực cho việc tìm kiếm chân lý của Thiên Chúa và
được sử dụng cách tốt đẹp nhất.
(Trích Gương Thánh Nhân - ns Người Tín Hữu online)
|