Ngày 22 tháng 6
St. John Fisher of Rochester
(1469-1535)
Thánh Gioan Fisher
thường có liên hệ với Erasmus, Thomas More và những người thuộc
phong trào nhân bản thời Phục Hưng. Bởi đó, cuộc đời ngài
không có nét bề ngoài như đời sống các thánh khác. Ðúng hơn,
ngài là một con người học thức, thân quen với giới trí thức
và chính trị thời bấy giờ.
Gioan Fisher sinh năm 1469 ở Beverley, Yorkshire Anh
Quốc, tốt nghiệp Ðại Học Cambridge, thụ phong linh mục năm 1491 và
lấy bằng Tiến Sĩ Thần Học năm 1501. Ngài có tài quản trị nên lần
lượt được nhà trường giao cho các chức vụ tổng giám thị, phó
chưởng ấn và chưởng ấn. Trong thời gian này, ngài là cha giải
tội của mẹ vua Henry VII và đã khuyên bảo bà dùng của cải một
cách bác ái, cũng như đưa môn thuyết giảng vào hai đại học lớn
ở Anh. Cũng chính thời gian này, ngài làm bạn với Erasmus và Thomas
More.
Vào năm 1504, ngài được làm giám
mục ở Rochester và cai quản giáo phận nghèo nàn này trong ba mươi
năm; ngài đích thực là một giám mục, sống làm gương cho các linh
mục và chú ý đến đời sống tâm linh của họ. Chính Ðức GM Fisher
là một văn bút và vị giảng thuyết sáng giá. Các bài giảng của
ngài về ăn năn sám hối được tái bản đến bảy lần trước khi
ngài từ trần. Với sự tràn lan của giáo phái Luther, ngài đã tham
dự vào các cuộc tranh luận. Tám cuốn sách của ngài chống với
lạc giáo đã đem lại cho ngài địa vị hàng đầu của các thần học
gia Âu Châu. Cần nhận xét ở đây là Ðức Gioan Fisher không bao
giờ dùng lời lẽ hạ cấp để nhục mạ đối phương như trong các
cuộc tranh luận thời bấy giờ, nhưng ngài dùng lý lẽ để khuyên
bảo những người lầm đường lạc lối.
Vào năm 1527, ngài được yêu cầu
xem xét vấn đề hôn nhân của vua Anh là Henry VIII. Nhà vua muốn li dị
hoàng hậu hiện thời là bà Catherine ở Aragon vì bà không sinh
được con trai nối dõi. Ðức Fisher đã làm vua Henry tức giận khi
tuyên bố hôn nhân cũ của nhà vua vẫn còn giá trị, và sau này
Ðức Fisher còn từ chối không chấp nhận Henry là thủ lãnh tối cao
của Giáo Hội Anh Quốc như nhà vua tự xưng.
Trong mưu toan hãm hại Ðức Fisher,
đầu tiên vua Henry buộc tội ngài là không phúc trình các "mặc
khải" chống đối nhà vua của sơ Elizabeth Barton. Sau đó ngài bị
triệu đến để thề chấp nhận Ðạo Luật Thừa Kế. Tất cả các quan
trong triều đều tuyên thệ ngoại trừ Ðức GM Fisher và Thomas More, cả
hai từ chối vì Ðạo Luật này hợp pháp hóa sự li dị của Henry
cũng như chấp nhận ông là thủ lãnh của Giáo Hội Anh. Cả hai
người bị tống ngục Tower, khi ấy Ðức Fisher đã sáu mươi lăm tuổi
và bệnh tật đang làm hao mòn sức khỏe của ngài.
Vào năm 1535, Ðức Giáo Hoàng Paul III tấn
phong Ðức Gioan Fisher làm hồng y, nhà vua lại càng thêm tức giận
và đã gài bẫy để đưa ngài ra tòa về tội phản quốc. Ngài bị
kết án và bị hành quyết ngày 22 tháng 6 năm 1535, thi thể ngài bị để nằm nguyên ngày
trên giàn chém và đầu của ngài bị treo trên cầu Luân Ðôn
trong hai tuần rồi ném xuống sông Thames. Thánh tích của ngài hiện còn tại nhà thờ Saint Peter ở Tower of London.
Hai
tuần sau, Thomas More cũng bị xử tử.
Ðức Gioan Fisher và Thomas More được Đức Giáo Hoàng Pius XI tôn phong Thánh tử đạo
năm 1935.
Lời Bàn
Ngày nay, có nhiều vấn đề được
nêu lên về việc tích cực tham gia sinh hoạt xã hội của linh mục và
giáo dân. Ðức Gioan Fisher đã trung thành với ơn gọi giám mục của
ngài. Ngài cương quyết duy trì giáo huấn của Giáo Hội; lý do ngài
bị tử đạo là vì trung thành với Rôma. Ngài đã can dự đến các
sinh hoạt văn hóa cũng như tranh chấp chính trị thời bấy giờ. Sự
can dự này khiến ngài phải thắc mắc về tư cách đạo đức của
người lãnh đạo quốc gia. "Giáo Hội có quyền, đúng hơn là
nhiệm vụ, để đề cao sự công bằng trong lãnh vực xã hội, quốc
gia và quốc tế, để lên án những bất công, khi các quyền căn
bản của con người và sự cứu độ của họ đòi hỏi"
(Công Bình Trong Thế Giới, Thượng Hội Ðồng Giám Mục 1971).
Lời Trích
Erasmus đã nói về Gioan Fisher như sau:
"Ngài là con người mà thời bấy giờ không ai sánh được
về sự chính trực của đời sống, về học thuật và về nét cao
quý của linh hồn."
(Trích Gương Thánh Nhân - ns Người Tín Hữu
online & Santi-Beati-Testimoni)
|