Ngày 23 tháng 12

St. John of Kanty
(1390-1473)

Gioan Cantius sinh ngày 23 tháng 6 năm 1403 tại Kenty, Silesia, Ba lan. Lớn lên, Gioan theo học Triết lý và Thần học tại Đại Học Cracow. Ngài rất cần mẫn, thông minh nên rất thành công trên đường học vấn, tuy vậy lòng đạo đức và khiêm tốn đã thu hút được nhiều con tim. Sau khi hoàn tất việc học, ngài được thụ phong linh mục và là giáo sư thần học. 

Trở thành giáo sư Thần học, ngài đã khơi dậy lòng yêu mến và khát vọng linh thiêng nơi các sinh viên khi nghe ngài giảng dạy. Không may, vấn đề phe cánh thời ấy còn rất nặng nề nên những người ganh tị sự nổi tiếng của ngài đã lập mưu để đẩy ngài ra khỏi chức giáo sư. Ngay cả ngài không được phép lên tiếng và dẫn chứng để bào chữa. Bởi thế, vào lúc 41 tuổi, ngài bị đẩy về giáo xứ Olkusz, để học làm cha xứ.

Người dân ở Olkusz, Bohemia có đủ lý do để nghi ngờ vị cha xứ mới. Họ biết một giáo sư đại học nghĩ gì về cái thành phố quê mùa nhỏ bé của họ. Tệ hơn nữa, thành phố của họ đã từng được coi là nơi chứa chấp các linh mục bị "thất sủng." Chắc chắn rằng nếu ngài nổi cơn thịnh nộ trước sự bất công ấy, có lẽ không một người giáo dân nào đổ lỗi cho ngài. Nhưng vì không muốn họ phải gánh chịu những hậu quả của hành động mình nên ngài đã im lặng.

Cuộc sống ở Olkusz cũng không dễ dàng gì. Ngài lo sợ trách nhiệm của một cha xứ. Bất kể ngài có cố gắng đến đâu, giáo dân vẫn giữ một thái độ lạnh lùng, xa cách. Nhưng hoạch định của Cha Gioan rất đơn giản, và hoạch định ấy xuất phát từ con tim chứ không phải trí óc. Trong bất cứ chương trình nào thực hiện, ngài đều cho họ thấy sự lưu tâm thực sự đến người dân. Mặc dù sao nhiều năm vẫn chưa thấy dấu hiệu của sự thành công, ngài thận trọng không lộ vẻ tức giận hay thiếu kiên nhẫn. Ngài biết, người ta không thể bị ép buộc sống bác ái, bởi thế ngài đã cho họ những gì tốt đẹp nhất mà ngài hy vọng một ngày nào đó họ sẽ tìm thấy.

Sau tám năm trường, ngài được miễn tội và được trở về Krakow. Lúc ấy, ngài đã thu phục được lòng dân ở Olkusz, nên những người từng là thù nghịch trước đây đã tiễn chân ngài đến vài dặm để năn nỉ xin ngài ở lại với họ.

Trong quãng đời còn lại, ngài là giáo sư Kinh Thánh của trường đại học. Ngài được người ta mến chuộng đến nỗi thường được giới quý tộc mời ăn uống. Có lần, ngài bị người gác cửa từ chối không cho vào dự tiệc chỉ vì chiếc áo chùng thâm xơ xác của ngài. Cha Gioan cũng không cãi lại mà trở về nhà, thay chiếc áo mới rồi trở lại. Trong bữa tiệc, người hầu bàn sơ ý làm đổ thức ăn trên chiếc áo mới của ngài. Thay vì khó chịu, ngài lại pha trò, "Không có gì. Chiếc áo của tôi cũng được ăn uống chứ. Nếu không vì lý do đó thì tôi đâu có đến đây."

Hàng năm cứ đến mùa Giáng sinh, khi tuyết trắng bao phủ mặt đất, ngài và các giáo sư theo lờ i đề nghị của ngài, đi tìm một người nghèo đến dùng cơm tối với mình. Có lần Cha Gioan đang ngồi ăn và thấy người ăn xin đi qua trước cửa, ngài đứng dậy, đi theo, và cho họ tất cả những thức ăn ngài có. Không hỏi một lời, cũng không yêu cầu gì, khi nhận thấy nhu cầu của người khác ngài lập tức giúp đỡ họ với bất cứ gì ngài có.

Cha Gioan luôn lập đi lập lại cho các sinh viên về triết lý này, "Chiến đấu với mọi sai lầm, nhưng hãy thi hành với sự vui vẻ, kiên nhẫn, ân cần, và bác ái. Sự khắc nghiệt chỉ làm hại chính linh hồn bạn và phá đổ mục đích tốt đẹp nhất."

Ngài đi hành hương đến Jerusalem, trên đường đi ngài thuyết giảng cho người Hồi giáo về Chúa Giêsu và ước ao được tử vì đạo. Ngài cũng đi hành hương bốn lần đến Roma viếng thăm mộ các thánh Tông đồ và để tỏ lòng trung thành tuyệt đối với Giáo Hội Roma. Ngài thường đi bộ để hành hương, một lần kia ngài bị bọn cướp lục soát lấy hết tiền bạc. Khi chúng bỏ đi ngài nhớ lại trong khuy áo còn mấy đồng vàng, ngài bèn kêu chúng lại đưa nốt hai đồng vàng mà ngài đã quên không trao cho chúng. Chúng lấy làm ngạc nhiên từ chối nhận hai đồng vàng mà còn trả lại tất cả đồ vật và tiền bạc cho ngài. 

Cha Gioan Cantius ngủ rất ít, ngài thường cầu nguyện nhiều giờ trước Thánh giá. Sau những giờ dạy học, ngài thường vào nhà nguyện quỳ hàng giờ trước Mình Thánh Chúa. Trước khi qua đời, ngài đem tất cả những gì ngài có cho người nghèo. Ngài qua đời ngày 24 tháng 12 năm 1473 tại Cracow, Poland, hưởng thọ 76 tuổi.

Chiếc áo choàng màu tím, tước hiệu Giáo sư Tiến sĩ ngài thường mặc trong những dịp lễ của nhà trường, được gìn giữ như một bảo vật trong Phân khoa Triết học và mỗi lần có cuộc tiếp tân, nhà trường đều đem ra trưng bày chiếc áo này cho mọi người tôn kính hình ảnh một vị giáo sư khả ái và thánh thiện để khuyến khích mọi người noi gương sáng của vị Thánh yêu quí. 

Ngài được Đức Giáo Hoàng Clement X tôn phong Chân Phước ngày 28 tháng 3 năm 1878 và Đức Giáo Hoàng Clement XIII đã nâng ngài lên hàng hiển thánh ngày 16 tháng 7 năm 1767. Thánh John ở Kenty được Đức Giáo Hoàng Clement XII đặt làm quan thầy của Ba Lan và Lithuania năm 1737.

(Trích "Gương Thánh Nhân" - ns Người Tín Hữu Online & Nhóm Tinh Thần nhuận chính lại theo Patron Saints và Santi-Beati-Testimoni)